Op donderdag is het hier Throwback Thursday. In 2021 duik ik in mijn analoog fotoarchief en scan foto’s in. Elke week één foto, eens zien hoe lang ik dat volhou, ha! Van enige chronologische aanpak of logische volgorde is geen sprake, ik neem een willekeurig fotoalbum en scan een foto in.
Het huis van mijn grootouders in de Rijkestraat in Oosteeklo. Ik had al de buitenkant en binnen, nu ga ik nog eens in de tuin achteraan. (ik speel een klein beetje vals, dit zijn wel degelijk digitale foto’s en geen scans van analoge foto’s, maar het begon met een scan, en deze foto’s passen er perfect bij). Foto’s gemaakt in 2004 na het overlijden van mijn grootouders, toen het huis leeggemaakt werd.
Van achteraan. De tuin staat in mijn kinderherinneringen vol met bloemen, een kriekenboom, en een bessenstruik achteraan. IJsbloemen waren er ook, wat vond ik die mooi. En tsjoezemiemen! Over de kriekenboom moest in de zomer een net, want de merels pikten ‘m leeg. En mijn grootvader heeft vele uren op mollenjacht gespendeerd, met zijn voet op zijn spade, in perfecte stilte wachten tot het vermaledijde beestje zijn kop opstak. Ik heb weinig succes in mollenjachten geweten. Dooie coloradokevers, daarvan heeft hij wel hele drommen doden op zijn geweten.
Van aan de garage. Eerst nog het raam van de keuken, dan het kot van mijn grootmoeder (een steriliseerketel, de frietpot, wat kasten met gerief), daarachter het kot van mijn grootvader. (mancave avant la lettre, zoals hier al eens geopperd werd). Stond vol landbouwgerief, er werden uien gestockeerd, aardappelen, er stonden ontelbare roestige potten met kogels en schroeven en vijzen, en er stond ook wel DDT en zo. Daarachter het toilet (buiten dus, zonder water, wel met een toilet en deksel, geen gat in een plank) en het kolenkot.
Hier was vroeger de moestuin, achter het huis en de tuin. Maar die lag al jaren braak.
Eigenlijk zie je het op deze foto uit het slaapkamerraam boven nog het beste.
Er waren 3 moestuinen naast elkaar, iedere keer de breedte van een perceel. Links van Adelaide, midden van mijn grootouders, rechts van Herman (Erremán, niet onze Herman). Die moestuinen liepen door tot de scheiding die je horizontaal nog ziet lopen. De waslijn staat precies al niet meer gelijk ze stond, die stond vroeger op de scheiding van de verschillende percelen. Rechts naast elke moestuin liep een aardepad naar achteraan. 2/3 werd gebruikt om aardappelen te telen, de rest voor groenten. En dat wisselde elk jaar af. Er waren ajuinen, wortelen, verschillende soorten kool, een paar soorten bonen, peulerwten, sla, radijzen, spinazie, rabarber, zurkel… en het was allemaal heel netjes onderhouden en heel precies aangelegd. Ontelbare uren heb ik er ook gespendeerd. Ik maakte “eten voor de kippen”, speelde restaurantje met allerlei uit de moestuin (wortels, rabarber, erwten…). In de winter verbrandden we het loof van de aardappelen en poften we aardappelen in het vuur. Er was die keer dat mijn grootvader de kippen slachtte (of eerder: moest slachten) en een kip zonder kop bleef rondlopen. Ik lag in het ligbed of op een deken in de tuin naar de voorbijvliegende vliegentuigen te kijken. De tent werd opgezet in de tuin, en we speelden in de tuin. Uren heb ik gespeeld in de garage, waar geen auto stond, maar wel naaimachines en schappen vol gerief en fietsen en weckpotten en wat nog allemaal… of ik speelde aan de sloot tussen het perceel van Erremán en zijn buren.
Ik zou eens moeten zoeken naar een foto van de moestuin in volle ornaat, maar ik vrees er een beetje voor, geen idee of ik er ergens eentje heb. Ik zie de moestuin wel nog voor mijn geestesoog…
Wat jij tsjoezemiemen noemt, klinkt bij ons als zjeezemienen. Die dialecten zijn toch zo heerlijk.
Bestaat de woning nog?
De woning bestaat nog. Heel af en toe fiets ik er eens langs. Een tijdje geleden stond ze te koop, samen met de buurwoning. Geen idee wat er nu mee gaat gebeuren. Ik zou er nog eens moeten langsfietsen. Volgend voorjaar of zo.
Leuk om te lezen hoe dat toen was. Een moestuin is best veel werk.
Haha die wasdraden en die betonnen palen en afsluitingen en moestuinen, ik zie het zo!
Een golf nostalgie 🙂
Doet me denken aan het huis van mijn grootouders…
Ik mag toch hopen dat je grootouders in 2004 all heel veel jaren over een toilet binnen konden beschikken? . Natuurlijk wel leuk dat buiten het oude kamertje 100 nog bestond.
Wel een heerlijke grote tuin , snap jouw mooie herinneringen wel.
Eerlijk gezegd: neen, er is nooit een toilet/badkamer binnen geweest. Mijn grootvader wilde dat niet. En de laatste jaren was er ook de vrees dat hij zo’n veranderingen niet meer zou verteren. Dus bleef alles bij het oude. Ook toen hij overleden is, mijn grootmoeder heeft maar een paar jaar langer geleefd.
Zo herkenbaar! Dit lijkt erg goed op het huis en de omgeving van één van mijn tantes. Compleet met wc buiten. Wij spraken van Djozemienen.
Aah, die koterijen! Zo lelijk en tegelijk zo nostalgisch 🙂 Ik ga mijn moeder eens vragen of zij nog foto’s gemaakt heeft van het huis van mijn grootvader; daar heb ik toen jammer genoeg zelf niet aan gedacht.
Heerlijk ook dat je het woord sjoezemienen gebruikt; ik spreek amper iets van dialect, maar dat vind ik een van de mooiste. Sering, ook niet mis, maar een sjoezemien, dan ruik ik die bloem precies direct veel meer 🙂
Zalig hè, dialect. Ook dat brengt herinneringen terug 🙂
Mooi die beschrijving van het huis en de bijgebouwen en vooral hoe je daar gespeeld hebt. Ik denk dat alle oma’s en opa’s zo’n huis gehad hebben, zeker in die tijd. Moestuin, schuurtjes met… dingen, spullen, gereedschap, wonderobjecten voor een kind. Mijn vaders moeder, in het Fries beppe, ze was weduwe, had zo’n moestuin en opa en opoe van moeders zijde ook, en een schuur waarin de inwonende zoon zijn lege sigarenblikken had opgestapeld, Elisabeth Bas, als ik me goed herinner. Er stond een slijpsteen. Uren hebben mijn broertjes en ik eraan gedraaid, een van opoe gekregen oud keukenmes ‘slijpend’. Ze hadden deze huizen en mensen tot werelderfgoed moeten bestempelen. Afblijven, mag niet veranderd worden. Maar het is te laat.
Toch mooi hè, hoe zo’n foto’s al die herinneringen oproepen. Ben zo blij dat ik die indertijd gemaakt heb. Inderdaad, jammer hoe dat allemaal verdwenen is…